Với vai trò định hình ý tưởng, chiếc mũ đen chỉ ra những mặt hạn chế của ý tưởng để từ đó những yếu điểm được sửa chữa cho phù hợp.Thông thường, tất cả chúng ta đều tư duy theo cách xét đoán.Phương thức tư duy phương Tây được xây dựng 23 thế kỷ trước bởi ba nhà hiền triết Hy Lạp với nền tảng là sự tranh luận.Hầu hết mọi người đều thích được an toàn.Nhưng những ý kiến mang tính cảm xúc như vậy không được chấp nhận nếu bạn dang sử dụng chiếc mũ trắng, trừ phi là bạn thuật lại cảm xúc của những khách hàng tiềm năng mà bạn đã phỏng vấn.…Nếu chúng ta tăng tiền phạt và thời gian phạt tù, chúng ta sẽ giảm được số tội phạm.Đối với một số người, họ luôn có suy nghĩ tích cực về mọi việc.Với chiếc mũ đen tư duy, chúng ta đưa ra những suy nghĩ phê phán.Cách nói "Tôi muốn anh nhìn nó từ hướng Bắc" khác hẳn với câu "Anh đang nhìn từ hướng Bắc đấy!".Nó quá phức tạp và lộn xộn.
